ΕΛΥΤΗΣ-ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ-ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

 

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΟΙ ΗΜΙΟΝΗΓΟΙ

Τις ημερες εκεινες εφτασαν επιτελους υστερα απο τρεις σωστες εβδομαδες

οι πρωτοι στα μερη μας ημιονηγοι. Και ελεγαν πολλα για τις πολιτειες που

διαβηκαν, Δέλβινο, Αγιοι Σαραντα, Κορυτσα. Και ξεφορτωναν τη ρεγγα και το χαλβα κοιταζοντας να ξετελεψουν μια ωρα αρχυτερα και να φυγουνε. Οτι δεν ηταν συνηθισμενοι και τους ετρομαζε το βροντισμα στα βουνα καιτο μαυρο γενι στη φαγωμενη την οψη μας .Και συνεβηκε τοτες ενας απ' αυτους να 'χει μαζι του κατι παλιες εφημεριδες. Και διαβαζαμε ολοι απορημενοι, μ' ολο που το 'χαμε κιολας ακουστα,

πως επανηγυριζαν στην πρωτευουσα και πως ο κοσμος εσηκωνε,

λεει, ψηλα στα χερια τους φανταρους που γυριζανε με αδειες απο τα γραφεια

της Πρεβεζας και της Αρτας.

Και σημαινανε ολη μερα οι καμπανες, και το

βραδυ στα θεατρα λεγανε τραγουδια και παριστανανε στη σκηνη τη ζωη μας

για να χειροκροτα ο κοσμακης.

Βαρεια σιωπη επεσε αναμεσο μας , επειδη κι η ψυχη μας ειχε μηνες

τωρα μεσα στις ερημιες αγριεψει , και, χωρις να το λεμε, πολυ λογαριαζαμε
τα χρονια μας . Μαλιστα μια στιγμη δακρυσε ο λοχιας ο Ζωης κι εκανε περα
τα χαρτια με τις ειδησεις του κοσμου , ανοιγοντας τα πεντε δαχτυλα καταπανω
τους. Και οι αλλοι εμεις δε λεγαμε τιποτε, μοναχα με τα ματια του δειχναμε
κατι σαν ευγνωμοσυνη .

Τοτε ο Λευτερης , που τυλιγε παρεκει τσιγαρο, καρτερικα, σα να 'χε
παρει απανω του την ανημπορια ολακερης της Οικουμενης , γυρισε και "Λοχια"
ειπε "τι βαρυγκομας; Αυτοι που 'ναι ταγμενοι για τη ρεγγα και το χαλβα, σ' αυτα
παντοτε θα ξαναγυριζουν . Και οι αλλοι στα δεφτερια τους που δεν εχουνε τελειωμο,

και οι αλλοι στα κρεβατια τους τα μαλακα που τα στρωνουν μα δεν τα οριζουν.

Αλλα κατεχε οτι μοναχα εκεινος που παλευει το σκοταδι μεσα του θα 'χει μεθαυριο
μερτικο δικο του στον ηλιο ". Και ο Ζωης : "Τι λοιπον, θαρρεις οτι δεν εχω κι εγω
γυναικα και χωραφια και βασανα της καρδιας που καθομαι και φυλαω δωνα στις εξοριες ;

" Του αποκριθηκε ο Λευτερης: "Αυτα που δεν αγαπα κανεις, αυτα λοχια μου,

να φοβαται, τι τα 'χει απο τα πριν χαμενα κι ας τα σφιγγει οσο θελει απανω του.

Αλλά τα πραματα της καρδιας τροπος δεν ειναι να χαθουν, εννοια σου, και γι'

 αυτα οι εξοριες δουλευουν. Αργα-γρηγορα κεινοι που ειναι ναν τα βρουν, θα τα βρουν.

". Παλι ρωτησε ο λοχιας Ζωης: "Και ποιος λες ταχα του λογου σου οτι θαν τα βρει;
" Τοτε ο Λευτερης, αργα, δειχνοντας με το δαχτυλο: "Εσυ κι εγω κι οτι αλλο δειξει,
αδερφε μου, η ωρα τουτη που μας ακουει".
Και ευθυς ακουστηκε στον αερα η σκοτεινη σφυριγματια της οβιδας που εφτανε.
Και πεσαμε ολοι καταγης μπρουμυτα, πανω στις σκαρπες, οτι γνωριζαμε
αποξω τα σημαδια του Αορατου , και με τ' αυτι μας οριζαμε απο πριν το μερος οπου
θα 'σμιγε η φωτια το χωμα ν' ανοιξει και να χυθει. Και δεν επειραξε η φωτια κανεναν.
Κατι μουλαρια μοναχα σηκωθηκαν στα πισινα τους ποδαρια και αλλα ταραχτηκαν και σκορπισαν.

 Και μεσα στην καπνα που κατακαθιζε θωρουσες να τρεχουνε πισω

τους χειρονομωντας οι ανθρωποι που τα 'χανε φερει με κοπους ισαμε κει. Και τα
προσωπα τους χλωμα , και ξεφορτωναν τη ρεγγα και το χαλβα κοιταζοντας να
ξετελεψουν μια ωρα αρχυτερακαι να φυγουνε , οτι δεν ηταν μαθημενοι και τους
ετρομαζε το βροντισμα στα βουνα και το μαυρο γενι στη φαγωμενη την οψη μας.

δ'

ΕΝΑ το χελιδονι* κι η Ανοιξη ακριβη

Για να γυρισει ο ηλιος* θελει δουλεια πολλη
 Θελει νεκρους χιλιαδες * να 'ναι στους Τροχους

 Θελει κι οι ζωντανοι * να δινουν το αιμα τους.

Θε μου Πρωτομαστορα * μ' εχτισες μεσα στα βουνα

Θε μου Πρωτομαστορα*μ' εκλεισες μες στη θαλασσα!

Παρθηκεν απο Μαγους * το σωμα του Μαγιου

Το 'χουνε θαψει σ' ενα * μνημα του πελαγου

Σ' ενα βαθυ πηγαδι * το 'χουνε κλειστο

Μυρισε το σκοταδι * κι ολη η Αβυσσο.

Θε μου Πρωτομαστορα * μεσα στις πασχαλιες και Συ

Θε μου Πρωτομαστορα * μυρισες την Ανασταση!

Σαλεψε σαν το σπερμα* σε μητρα σκοτεινη

Το φοβερο της μνημης * εντομο μες στη γη

Κι οπως δαγκωνει αραχνη * δαγκωσε το φως

Ελαμψαν οι γιαλοι * κι ολο το πελαγος.

Θε μου Πρωτομαστορα* μ' εζωσες τις ακρογιαλιες

Θε μου Πρωτομαστορα* στα βουνα με θεμελιωσες!

Ε'

TΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΜΟΥ στα βουνα και τα βουνα σηκωνουν οι λαοι στον ωμο τους

και πανω τους η μνημη καιει ακαυτη βατος.

Μνημη του λαου μου σε λενε Πινδο και σε λενε Αθω.

Ταραζεται ο καιρος κι απ ' τα ποδια τις μερες κρεμαζει

αδειαζοντας με παταγο τα οστα των ταπεινωμενων.

Ποιοι , πως, ποτε ανεβηκαν την αβυσσο;

Ποιες , ποιων, ποσων οι στρατιες;
Τ ' ουρανου το προσωπο γυριζει κι οι εχθροι μου εφυγαν μακρυα.
Μνημη του λαου μου σε λενε Πινδο και σε λενε Αθω.

Εσυ μονη απ' τη φτερνα τον αντρα γνωριζεις
Εσυ μονη απ' την κοψη της πετρας μιλας.
Εσυ την οψη των αγιων οξυνεις

κι εσυ στου νερου των αιωνων την ακρη συρεις πασχαλιαν αναστασιμη!

 Αγγιζεις το νου μου και πονει το βρεφος της Ανοιξης !
Τιμωρεις το χερι μου και στα σκοτη λευκαινεσαι !
Παντα παντα περνας τη φωτια για να φτασεις τη λαμψη .
Παντα παντα τη λαμψη περνας για να φτασεις τη ψηλα τα βουνα τα χιονοδοξα .
Ομως τι τα βουνα ; Ποιος και τι στα βουνα;
Τα θεμελεια μου στα βουνα και τα βουνα σηκωνουν οι λαοι στον ωμο τους και πανω τους η μνημη καιει ακαυτη βατος !

S'

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ των νεφων και των κυματων κοιμαται μεσα μου !

Στη θηλή της θυελλας τα σκοτεινα του χειλη

και η ψυχη του παντοτε με της θαλασσης το λαχτισμα πανω στα ποδια του ορους!

Ξεριζωνει δρυς και δριμυς κατεβαινει ο θρηϊκιος.

Μικρα καραβια στου καβου το γυρισμα

ξαφνου μπαταρουν και χανονται.

Και παλι προβαινουν ψηλα μες στα νεφη απ ' την αλλη μερια του βυθου.

Στις αγκυρες εχουν κολλησει τα φυκια στα γενια θλιμμενων αγιων.

Ωραιες αχτιδες γυρω στην οψη
την αλω του ποντου δονουν.
Νηστικοι κατα κει τ' αδεια ματια γυριζουν οι γεροντες

Κι οι γυναικες τη μαυρη σκια τους επανω
στον αχραντο ασβεστη φορουν.

Μαζι τους εγω , το χερι κινω

Ποιητης των νεφων και των κυματων!

Στο στενο τενεκε με το χρωμα βουτω
τα πινελα μαζι τους και βαφω:

Τα καινουργια σκαρια

τα χρυσα και τα μαυρα εικονισματα!

Βοηθος και σκεπη μας η Καναρη!

Βοηθος και σκεπη μας η Μιαουλη !

Βοηθος και σκεπη μας Αγιά Μαντω !

Ζ'

ΗΡΘΑΝ ντυμενοι "φιλοι" αμετρητες φορες οι εχθροι μου

το παμπαλαιο χωμα πατωντας.
Και το χωμα δεν εδεσε ποτε με τη φτερνα τους.

Εφεραν το Σοφο, τον οικιστη και το Γεωμετρη,
Βιβλους γραμματων και αριθμων,

την πασα Υποταγη και Δυναμη,

το παμπαλαιο φως εξουσιαζοντας.

Και το φως δεν εδεσε ποτε με τη σκεπη τους.

Ουτε μελισσα καν δε γελαστηκε το χρυσο ν ' αρχινισει παιχνιδι·

ουτε ζεφυρος καν , τις λευκες να φουσκωσει ποδιες.
Εστησαν και θεμελειωσαν στις κορφες , στις κοιλαδες, στα πόρτα
πυργους κραταιους κι επαυλεις ξυλα και αλλα πλεουμενα,

τους Νομους , τους θεσπιζοντας τα καλα και συμφεροντα,

στο παμπαλαιο μετρο εφαρμοζοντας.

Και το μετρο δεν εδεσε ποτε με τη σκεψη τους.

Ουτε καν ενα χναρι θεου στην ψυχη τους σημαδι δεν αφησε·

ουτε καν ενα βλεμμα ξωθιας τη μιλια τους δεν ειπε να παρει.

Εφτασαν ντυμενοι "φιλοι"αμετρητες φορες οι εχθροι μου,

τα παμπαλαια δωρα προσφεροντας.

Και τα δωρα τους αλλα δεν ητανε

παρα μονο σιδερο και φωτια.

Στ ' ανοιχτα που καρτερεγαν δαχτυλα

μονον οπλα και σιδερο και φωτια
Μονον οπλα και σιδερο και φωτια.

 

Η'

ΗΡΘΑΝ με τα χρυσα σειρητια

τα πετεινα του Βορρα και της Ανατολης τα θηρια!
Και τη σαρκα μου στα δυο μοιραζοντας
και στερνα στο συκωτι μου επανω εριζοντας εφυγαν.

" Γι ' αυτους, ειπαν, ο καπνος της θυσιας, και για μας της φημης ο καπνος,αμην."

 Και την ηχω σταλμενη απο τα περασμενα
ολοι ακουσαμε και γνωρισαμε.

την ηχω ακουσαμε γνωρισαμε ξανα
με στεγνη φωνη τραγουδησαμε:

 Για μας, το ματωμενο σιδερο

και τριπλα εργασμενη προδοσια

Για μας η αυγη στο χαλκωμα
και τα δοντια τα σφιγμενα ως την ωρα την υστερη
ο δολος και' αορατο γαγγαμο27.
Για μας το συρσιμο της γηςο κρυφος ορκος μες στα σκοτεινατων ματιων η απονιακι η ποτε καμια, καμια ποτε Ανταποδοση.
Αδελφοι μάς εγελασαν! "Γι' αυτους, ειπαν, ο καπνος της θυσιας,και για μας της φημης ο καπνος,

aμην."

Αλλα συ μες στο χερι μας το λυχνο του αστρουμε το λογο σου αναψες,

του αθωου στομα
θυρα της Παραδεισος!
Την ισχυ του καπνου στο μελλον βλεπουμε
της πνοης σου παιγνιο
και το κρατος και τη βασιλεια του !

 

ε'

ΜΕ ΤΟ ΛΥΧΝΟ του αστρου* στους ουρανους εβγηκα
Στο αγιαζι των λειμωνων28 * στη μονη ακτη του κοσμου
Που να βρω την ψυχη μου * το τετραφυλλο δακρυ !
Λυπημενες μυρσινες* ασημωμενες υπνο
Μου ραντισαν την οψη* Φυσω και μονος παω
Που να βρω την ψυχη μου* το τετραφυλλο δακρυ !
Οδηγε των ακτινων * και των κοιτωνων Μαγε
Αγυρτη που γνωριζεις* το μελλον μιλησε μου
 Που να βρω την ψυχη μου * το τετραφυλλο δακρυ !
Τα κοριτσια μου πενθος* για τους αιωνες εχουν
Τ'αγορια μου τουφεκια * κρατουν και δεν κατεχουν
Που να βρω την ψυχη μου* το τετραφυλλο δακρυ !
Εκατογχειρες νυχτες* μες στο στερεωμα ολο
Τα σπλαχνα μου αναδευουν* Αυτος ο πονος καιει
Που να βρω την ψυχη μου* το τετραφυλλο δακρυ !
Με το λυχνο του αστρου* στους ουρανους γυριζω

Στο αγιαζι των λειμωνων * στη μονη ακτη του κοσμου

Που να βρω την ψυχη μου * το τετραφυλλο δακρυ !


ΑΝΑΦΟΡΕΣ

27 γαγγαμο= διχτυ

28 λειμων = λιβαδι