avliotes-aforesmos.blog: Μποστ

Ο Χρύσανθος (Μέντης) Μποσταντζόγλου, γνωστός περισσότερο με το ψευδώνυμο Μποστ ήταν σκιτσογράφος και γελοιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός και ζωγράφος. Γεννήθηκε το 1918 στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε το 1995. Ήταν παντρεμένος με τη Μαρία Μποσταντζόγλου, το γένος Παπαγιαννακοπούλου. Οι δυο γιοί του Κώστας και Γιάννης είναι σήμερα διακεκριμένοι στον χώρο της γραφιστικής και την υποκριτικής αντίστοιχα. Το έργο του περιλαμβάνει πολιτικές γελοιογραφίες και χρονογραφήματα, εικονογραφήσεις βιβλίων και περιοδικών, δέκα θεατρικά έργα και πολλές ζωγραφικές συνθέσεις.

Γραμματόσημο της μιας δραχμής, της σειράς της Ναυτιλίας.

Ο τίτλος Άι λάικ Τσιμπολογάικ παραπέμπει στο σύνθημα I like Ike όπου Άικ ο Αϊζενχάουερ, πρόεδρος τότε των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το σημαιάκι του καϊκιού γράφει BONN-TIKI, λογοπαίγνιο με το Κον-τίκι. Ο Κανελλόπουλος είναι Μπον-τοπόρος, εφόσον πηγαίνει στη Μπον.

Το μαιανδρικό κείμενο γράφει:

Πάμε στο άγνωστο για μάρκα με ελπίδα
να ζητιανέψουμε σε τόπους μακρυνούς
να ορθοποδήσουμε πριν έρθη καταιγίδα
και αμνηστεύουμαι κε άλλους Γερμανούς

Σκίσον πλοίον τας θαλάσας
εις την Μπόν να είμε φτάσας
Σκίσον τα νερά προπέλαι
αραχνιάσαν αι μασέλλε

Η αναφορά στην αμνήστευση Γερμανών αναφέρεται στην πολύκροτη υπόθεση του χιτλερικού αξιωματικού Μαξ Μέρτεν, του «Δημίου της Θεσσαλονίκης», τον οποίο είχε μόλις (Νοέμβριος 1959) αμνηστεύσει η κυβέρνηση Καραμανλή ύστερα από εντονότατες πιέσεις της γερμανικής κυβέρνησης.

Γραμματόσημο 10 λεπτών: Ζαλόνγκ’ ανφάν ντε λα Πατρών

Ο Κανελλόπουλος εκλεγόταν στην Πάτρα, ο Παναής παροιμιακά σχετίζεται με τα Μέγαρα, το «Γεννήθηκα στα 1402» είναι μυθιστόρημα του Κανελλόπουλου, ενώ η ανορθογραφία στο Helas είναι σίγουρα ηθελημένη (στα γαλλικά θα πει ‘αλίμονο’).

Το μαιανδρικό κείμενο λέει:

Πάρε το δύσκο τούτονε που γράφη τ’ όνομά μου

κε πέστους να σου δόσουναι να φάναι τα πεδγιά μου

Κε παρακάλα Παναή με δάκρηα στα μάτια

κτηπόν αράδα μέγαρα κε μπένον εις παλάτια

Πήτε μπίτε, μπήτε βγήτε κι εν ανάγκη κσαναμπήτε

Κι αν δεν λάβετε των μάρκων αποκεί μην ξεκολείτε.

Απ’ όπου βλέπουμε πως ο Μποστ είχε πει πρώτος το Ριχάινε μπίτε!

Σκίτσα του Μποστ -Η ρακένδυτη Ελλάς, ο Πειναλέων και η Ανεργίτσα

ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΔΙΣΚΟΥ

Και το κείμενο του περιγράμματος:

Εγύρισα πολά νησιά κε χώρας
κε είχα γίνη τόσον εφτιχής
αλά γνορίζων τα νησιά κε τας αζόρας
έγινα αποτόμος διστιχής.

Εκεί εχάθη ένας νέος με μια κόρη
κε απολέσθισαν τα δύο τα πεδιά
καθιστερίσαντος να φθάση το βαπόρι
που το περίμεναν σ' αφτή την αμουδιά.

Τόρα το κίμα μεταφέρη αφριζμαίνον
τας τελεφτέας των θελήσεις μακριά
δια να τους θάψουν κε τους δυο ανγκαλιαζμένων
κε χερετίσματα να πούνε στη γριά.

Η γρέα μύτηρ με τον γρέοντα πατέρα
λαβών ειδήσεις δισαρέστους προσεχώς
πρέπει να ξέρουν πως ο νέος εκεί πέρα
την εσεβάσθη κε δεν έμηνεν λεχώς.
.............................................................................................................................................................

Γελοιογραφία του Μποστ από το 1961.

Στην περίφημη συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη που έγινε στο Θέατρο Κεντρικόν τον Μάρτιο του 1961, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης ξεκίνησε να τραγουδάει το "Σε πότισα ροδόσταμο" αλλά μετά την πρώτη στροφή το τρακ δεν τον άφησε να συνεχίσει. Η στιγμή αυτή κατά ευτυχή συγκυρία ηχογραφήθηκε και μπορεί κανείς να την ακούσει στο δίσκο που κυκλοφορεί. Τελικά στο διάλειμμα ο Αλέκος Αλεξανδράκης έδωσε στον Μπιθικώτση ένα "ειδικό χάπι από το εξωτερικό" (ψίχα από ψωμί ήταν, δηλαδή πλασέμπο) κι έτσι ο μεγάλος τραγουδιστής συνήλθε. Ο Μποστ δίνει τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα, σε μια εξαίρετη παρωδία των στίχων του Επιτάφιου.

Μποστ – Εθνική λυτότης, 1961, άγνωστο σκίτσο + Ενα ποίημα

Το σκίτσο με τον φοβερό τίτλο «Εθνική λυτότης»
Και η μπορντούρα:

ΦΑΓΗΤΑ ΠΟΥ ΑΠΕΤΟΥΝΤΕ ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝ ΓΕΝΙΚΑ
ΕΙΝΕ ΤΩΝ ΑΦΘΟΝΩΝ ΧΟΡΤΩΝ ΚΕ ΤΑ ΠΛΕΙΣΤΑ ΡΑΔΙΚΑ
ΑΙ ΠΑΤΑΤΕ ΑΝΕΦ ΛΑΔΙ ΕΠΙ ΕΛΑΦΡΟΥ ΤΗΓΑΝΕΩΣ
ΚΕ ΚΟΛΟΚΙΝΘΕΙΑ ΜΕΤΑ Η ΑΝΕΦ ΡΗΓΑΝΕΟΣ
ΚΟΥΤΟΧΟΡΤΟΝ ΕΠΙΣΗΣ ΟΦΕΛΗ ΣΥΧΝΑΚΕΙΣ
ΚΑΘΟΣ ΚΕ ΒΛΗΤΩΝ, ΡΑΠΑΝΟΝ ΚΕ ΠΑΝΤΖΑΡΑΚΕΙΣ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ ΔΙΔΑΣΚΗ Η ΕΠΙΣΤΙΜΗ ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΝ ΔΙΟΤΗ
ΦΕΡΟΥΝ ΑΝΟΜΑΛΙΕ ΚΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕ ΕΙΣ ΤΟ ΣΥΚΟΤΗ.

Πριν από 50 χρόνια: Τα κάλαντα του Καραμανλή κατά Μποστ

Πριν από 50 χρόνια: Ο Μποστ για τη βασιλομήτορα

Το σκίτσο δημοσιεύτηκε στην Αυγή στις 12 Δεκεμβρίου 1964, και το λογοπαίγνιο του τίτλου συνδέει τα οικονομικά της βασιλικής αυλής με την «τρίμηνη εξόρμηση» που είχε την ίδια εποχή κηρύξει η Αυγή για αύξηση της κυκλοφορίας της.

Πριν από 50 χρόνια: Ο Μποστ για τη μεγάλη απεργία στου Καρέλλα στο Λαύριο

Στις 21 Ιουλίου 1964 οι εργάτες της κλωστοϋφαντουργίας Αιγαίον του Καρέλλα στο Λαύριο κήρυξαν απεργία ζητώντας την επαναπρόσληψη πέντε απολυμένων συνδικαλιστών. Τετρακόσιοι απεργοί κατέλαβαν το εργοστάσιο. Την επόμενη μέρα επενέβη η χωροφυλακή για να εκκενώσει το εργοστάσιο αλλά οι εργάτες πρόβαλαν αντίσταση και σύντομα οι συγκρούσεις επεκτάθηκαν σε ολόκληρη την πόλη του Λαυρίου με συμμετοχή των οικογενειών των εργατών και άλλων πολιτών.

Πριν από 50 χρόνια: Ο Μποστ σκιτσάρει την πορεία ειρήνης του 1964

Ο Μποστ παρουσιάζει τον Γεώργιο Παπανδρέου να ξεκουράζεται κάνοντας ποδόλουτρο, αφού η δική του «πορεία» έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία με τη νίκη στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964. Μια πινακίδα δείχνει «Προς 4ον μήνα αληθούς δημοκρατίας», μια και είχαν μόλις συμπληρωθεί τρεις μήνες από την εκλογική του νίκη. Μια άλλη πινακίδα δείχνει προς τον Μαραθώνα, προς την αντίθετη κατεύθυνση -και προς τα εκεί πορεύεται μεγάλο πλήθος διαδηλωτών με τη μαμα-Ελλάς, τον Πειναλέοντα και την Ανεργίτσα σε πρώτο πλάνο.

Πριν από 50 χρόνια: Γεώργιος Παπανδρέου και Ηλίας Ηλιού μέσα από το πενάκι του Μποστ

Η γελοιογραφία αυτή έχει ιστορία. Ο Μποστ είχε χαρίσει το πρωτότυπο στον Ηλία Ηλιού κι αυτός το είχε κορνιζάρει και το είχε στο γραφείο του. Όταν τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967 συνέλαβαν τον Ηλιού, ο επικεφαλής του αποσπάσματος αξιωματικός κατέσχεσε το σκίτσο, διότι το θεώρησε απόδειξη για το ότι οι κομμουνιστές γελοιοποιούν τη θρησκεία! Ο Ηλιού αφέθηκε ελεύθερος το 1971 και δυο χρόνια αργότερα τον κάλεσαν στην ασφάλεια και του επέστρεψαν τον πίνακα.

Γελοιογραφία του Μποστ από τo Αντί (νομίζω) μετά την ανατροπή του Αλλιέντε, Σεπτέμβριος 1973.

Ο Παπαντόκ, ο Πινοτσέτ, ο Πάγκαλος και ο Περόν... ο Παπαδόπουλος όμως;
Η γελοιογραφία περιλαμβάνεται τώρα στον τόμο "Σκίτσα '73-'74" των εκδόσεων Καστανιώτη, με σκίτσα του Μποστ από την περίοδο εκείνη.

Πριν από 50 χρόνια: Ο Μποστ για τα ινδικά τραγούδια

Σε πρώτο πλάνο, ο Πειναλέων διαβάζει την «Αβγή» και περιγράφει στη «μυτέρα» του την προσέλευση επισήμων από ολόκληρο τον κόσμο στην κηδεία του Παντίτ Νεχρού, του ηγέτη της Ινδίας (που είχε πεθάνει στις 28 Μαΐου από καρδιακή προσβολή). Με μπουζούκι στο χέρι, η μαμά Ελλάς απαντά ότι θα έπρεπε να υποβάλουν τα σέβη τους και οι Έλληνες συνθέτες που αντλούν έμπνευση από τα ινδικά τραγούδια (ακριβέστερα: τα αρμέγουν). Άλλωστε, η παρτιτούρα γράφει «Για σένανε πονώ». Στο φόντο, ο βράχος της Ακρόπολης με μια υπερμεγέθη ελληνική σημαία και στον ουρανό ένα αεροπλάνο με τη ναζιστική σβάστικα.

Γελοιογραφία του Μποστ από το 1959.

Το πρώτο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού (μετέπειτα "Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης") διοργανώθηκε στην Αθήνα από το ΕΙΡ το 1959. Πρώτο τραγούδι ήρθε το "Κάπου υπάρχει η αγάπη μου" του Μάνου Χατζιδάκη και δεύτερο το "Ξέρω ένα αστέρι" του Μίμη Πλέσσα. Και τα δύο τα τραγούδησε η Νανά Μούσχουρη. Ο Μποστ βρίσκει την ευκαιρία να απεικονίσει "Φεστιβάλ Ελαφρού Φαγητού" με ανυπέρβλητες παρωδίες των βραβευμένων τραγουδιών.