Αλέξης Τραϊανός
[Αλέξανδρος Ζαβατάρης] (1944-1980)
Ο Αλέξης Τραϊανός (φιλολογικό ψευδώνυμο του Αλέξανδρου Ζαβατάρη) γεννήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1944 στη Θεσσαλονίκη.
To 1963 εισάγεται στο Οικονομικό της Νομικής του ΑΠΘ. Έχει ήδη ξεκινήσει να ασχολείται με την ποίηση, όταν το 1967, μεταφράζει νέγρικη ποίηση. Λίγο αργότερα, πραγματοποίησε την πρώτη του αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας.
Υπήρξε ο πρώτος που μετέφρασε beat ποίηση στα ελληνικά, καθώς και μέρος από το έργο του Τσέζαρε Παβέζε και του Τσαρλς Μπουκόφσκι. Η ποίηση του λείπει από τις περισσότερες ανθολογίες σύγχρονων Ελλήνων ποιητών, όπως και από τα βιβλία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και της Ακαδημίας.
Η γραφή του είναι ελλειπτική και συνάμα καταγγελτική. Η φόρμα παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς τα όρια καραδοκούν στον εσωτερικό και στον εξωτερικό κόσμο του ποιητή. Η γλώσσα είναι ανανεωτική και άμεση. Ο Βασίλης Στεριάδης έγραψε στην Καθημερινή το 1978:
Η φιλοσοφική-υπαρξιακή θέση του Α. Τ. είναι ακραία. Η ατμόσφαιρα των ποιημάτων του είναι σε οριακό σημείο φορτισμένη από τον κίνδυνο της ακροβασίας του μυαλού και σαν τοξινωμένη, σε μια λειτουργία όπου κάθε στιγμή το παιχνίδι με τα νεύρα μπορεί να χαθεί...
Αυτοκτόνησε στις 7 Μαΐου του 1980 στο Καπανδρίτι Αττικής
Στις 7 Μαΐου, στο Καπανδρίτι. Aπό ασφυξία που προκάλεσε διοχετεύοντας στο εσωτερικό του αυτοκινήτου του τα καυσαέρια από την εξάτμιση.
Το γκάζι μιλά καλύτερα απ' την σιωπή ή τους ανθρώπους.
Μυρίζει όταν κανένας δεν έρχεται να μυρίσεις.
Τ' ανοίγεις εσύ ή οι άλλοι για σένα ή για τους άλλους
Ένα ουδέτερο ρύγχος ίσως απ' το ταβάνι.
"Μια βραδιά με τη Σύλβια Πλαθ"
…………………………………….
ο Αλέξης Τραϊανός προς τη Νανά Ησαΐα
...[Ο] κόσμος ήταν και είναι κάτι άλλο από εμάς. Η ύπαρξή μας, και ό,τι είναι έξω από την ύπαρξή μας, είναι δύο στοιχεία που τελούν αναμεταξύ τους σε ένταση, παρόλο που όταν λέμε πως υπάρχουμε εννοούμε πως υπάρχουμε μέσα στα πράγματα του κόσμου. Εδώ στεριώνεται αυτός ο διχασμός υποκειμένου και αντικειμένου μαζί μ' όλη του την ένταση, που δεν έπαψε να υπάρχει, κι όλον τον μηδενισμό που προέρχεται απ' το σφάλμα του πεπερασμένου. Εδώ όμως βρίσκεται η δυσκολία και το αδιέξοδο ύστερα απ' την έλευση και συνειδητοποίηση του μηδενός. Πώς να μιλήσεις για το μηδέν, το κενό, το τίποτα;
Φύλακας ερειπίων
Μέρες σέρνοντας πίσω τους
Άδεια περίεργα αντικείμενα
Ώστε να ζεις πάλι με πράγματα
Απ' όπου κάποτε αναχώρησες για πάντα
Βρώμικα παγωμένα νερά
Σκόνη νεκρών αετών βαθιά
Σε τεράστια κοιμισμένα κτίρια
Το απαγχονισμένο τοπίο κι η φρίκη του
Με τους τέσσερις τοίχους του ορίζοντα
Να κλείνει το πρωινό
Γκρίζα κηλίδα μέσα στο μάτι σου
Ν' ανοίγει το καφενείο πληγή
Για να μοιράσεις ξανά τα χαρτιά σου
Στο τίποτα
Αδόλφε παλιέ αδελφέ του Θανάτου
Σε μαγαζί στη στοά
Στο πάτωμα πριονίδια
Και μια μαύρη γριά
Μ' έναν αργό μπόγο μοναξιάς
Σε μια δίχως τέλος κι αρχή
Τρίτης Κατηγορίας ιστορία
Όπου εσύ πεθαμένος θαμώνας
Ξύνεις τα μολύβια σου
Ξύνεις τα χρόνια σου
Ξύνεις τον εγκέφαλο
Όλων αυτών των τρελών
Να δεις αν μπορούν να ξεχωρίζουν
Μερικά βασικά χρώματα
Ίσως να γράψεις το αριστούργημά σου
Σ' ένα κοσμικό ψυχιατρείο
Να κοιτάς συνέχεια το χειμώνα
Βέβαια καθόλου παράξενο
Αφού σε τόσες περιπτώσεις
Μ' αυτό τ' αφηνιασμένο
Απ' την αιμορραγία αίμα σου
Κατορθώνεις την πτώση
Έτσι
Που με τα μάτια σου της νυχτερίδας
Ακουμπάς το σκοτάδι
Και με τα δάχτυλά σου της νυχτερίδας
Περπατάς πετάς
Μέσα στις φέτες του καλοριφέρ
Που τόσα καλοκαίρια έχεις φωλιάσει
Νιώθεις έτσι τον κρότο της νύχτας
Ήσυχη μες στα έπιπλα πλήξη
Εσύ που θα φύγεις
Με τα πρώτα σκουπίδια
Τ' αποτσίγαρα τ' άδεια μπουκάλια
Τα ξεραμένα λουλούδια
Φύλακας ερειπίων
Βαλμένος κι εσύ σε μια νάιλον σακούλα
Με μια υποψία πως κλέφτες θα έρθουν
Γι' αυτά τα λείψανα έστω
Κι αυτό το μακρύ
Κίτρινο χαλασμένο
Δόντι του ήλιου
Από τη συλλογή Το σύνδρομο του Ελπήνορα (1984) του Αλέξη Τραϊανού
…………………………………….
Aλέξης Τραϊανός: Κλείνουν οι δρόμοι ένας-ένας
Υιοθετήσαμε τις απεγνωσμένες
Χειρονομίες των πουλιών
Το ζεστό γλίστρημα των ψαριών
Κι όλ' αυτά για να μην πεθάνουμε
Τώρα που ο θάνατος
Έγινε μια υπόθεση τόσο εύκολη
Και λογική τόσο...
Ο χώρος όπου και να κοιτάξεις σου επιστρέφει τον πόνο του
Ζω κλεισμένος σ' ένα φιλί
Κανείς δεν είναι μέσα στο ρίγος της νύχτας
Τα κοιμισμένα όνειρα στις παλάμες μου
Γνώρισαν το σφυγμό ενός ήλιου που μάτωνε
Άλικες πέτρες και σύννεφα
Κι οι βουνοσειρές άλικες
Πώς να 'ναι ωραίες δίχως εσένα
Δίχως τα μάτια σου να 'ναι επάνω τους
Είναι μια μακρινή γιορτή χειλιών
Που τα έβαψε όλα
Άλικα βήματα κι η ζωή ξεγυμνώνοντας τη ζωή σου
Που άρχιζε και τέλειωνε
Μέσα στο κάθε πράγμα
Μέσα στο κάθε σήμερα
Μέσα στο κάθε που έζησα
Έτσι έζησα έτσι ζω έτσι θα ζήσω
Χνούδι από άνεμο
Ίσκιωμα φύλλου
Δάκρυ νερού
Άνθρωπος τελειώνοντας μέσα σου
Χνούδι ίσκιωμα δάκρυ
Πιλάτοι
Δεν είμαι παρά απ' αυτό μόνο που έρχομαι
Κάθε μέρα υπάρχοντας σε κάτι το άλλο
Αυτό που δε θα γίνω ποτέ
Απ' αυτό είναι που είμαι φτιαγμένος
Απ' αυτό κι έναν τρόμο
Κι είναι
Σα να 'χεις ταχυδρομηθεί στο διάστημα
Ένα φτωχό ανόητο μήνυμα
Σκουριασμένος ύπνος
Με τον προβολέα των θέλω
Που διαλύει τα μέταλλα
Γαντζώνει την αγωνία στο μυαλό
Μια πληγή δίπλα σου να την αγγίζεις
Ανάμεσα στα χόρτα και τα τροχοφόρα
Στο αλκοολικό δωμάτιο
Και τα φτηνά βγαλμένα εσώρουχα
Και να παίρνεσαι
Από μαγικά χαμένα ονόματα
Μες σ' έναν ουρανό γεμάτο τζιν
Με τους αγγέλους του
Να μασουλάν αστέρια
Σύμπαν της κίτρινης σκονισμένης λάμπας
Τώρα που μου χορεύουν
Τώρα που μου φεύγουν
Ο κύριος Ίβνινγκ
Η Εσμεράλδα ο Κουασιμόδος
Τώρα π' ανοίγουν
Οι τελευταίες καταπακτές
Βγάζοντας νάνους
Κι ηλίθιους κι ουδέτερους
Καθένας τους κι ένας Πιλάτος
Όλοι τους μαχαίρια
Σαπούνια κι αποσμητικά
Ενώ εγώ περπατώ και θυμάμαι
Παρακολουθώ πάντα
Απ' το απέναντι πεζοδρόμιο
Τον εαυτό μου
Δεν κοιμάμαι
Παραδοχή εποχής
Εκείνο το καλοκαίρι
Δαγκάνοντας με τους φλοίσβους του
Τα χείλια της άμμου
Ήρθε
Συναυλία κοχυλιών
Χορός οστράκων
Στην πίστα της παλάμης σου
Ατέρμονη προσδοκία
Του μετώπου μου
Εκείνο το καλοκαίρι
Σταματημένη ηλικία
Ετοίμασε τη βαριά του σφραγίδα
Παρουσία
Υπήρξα ίσως στο παρελθόν ίσως πάλι να μην υπήρξα
Να 'μαι το δημιούργημα μιας ιστορίας φανταστικής
Αφού τίποτα δεν ορίζω δεν ξέρω
Μόνον ορίζομαι περιορίζομαι απ' ομορφιά και θάνατο
Πέφτοντας απ' ομορφιά σ' άλλη ομορφιά
Από θάνατο σε θάνατο
Σηκώνοντας στα χέρια μου το κρανίο του κόσμου
Κύματα της πέτρας χρυσά κάτω απ' το χειμωνιάτικο ήλιο
Στο στόμα του χρόνου ως την άκρη της ματιάς
Και το ξεψύχισμα μιας εποχής αργό τεφρό
Στο πρόσωπό μου
Μιλούσε όλο για μια γυναίκα...
Μιλούσε όλο για μια γυναίκα
Χαμένη μέσα σ' απέραντες πανεπιστημιακές αίθουσες
Με παγωμένους υαλοπίνακες
Για ένα όνομα που δεν ξανάκουσε πια
"Άλλωστε φίλε μου τι σημασία
Να 'χει ένα τόσο κοινό όνομα
Τι σημασία"
Μετά την πτώση και πριν την άλλη πτώση
Μετά τον ένα θάνατο και πριν τον άλλο
Όταν οι μέρες λυγίζουν μία μία
Χωνεύονται γίνονται μνήμη
Και ίσκιοι μες στη μνήμη
Ανοίγουν κύκλο γύρω τα παράθυρα
Τραβιούνται άξαφνα στις άκρες οι κουρτίνες
"Προσπάθησε να δεις
Προσπάθησε επί τέλους
Κοίταξε όρισε προσδιόρισε"
"Ζωή μας αυτό που ποτέ μας δε ζήσαμε
Αυτό το κενό - η ζωή μας"
Ένιωθα το χρόνο να φεύγει
Πάνω απ' τα πράγματα
Ξαφνικά έτσι
Όπως στεγνώνει κάτι το υγρό
Ξαφνικά έτσι ο χρόνος έφευγε
Τα πράγματα μέναν γυμνά πανάρχαια
Στεγνά όρθια και αμίλητα
(Τα κοίταζα τα ένιωθα
Πάντοτε έτσι)
Χειρονομίες των πουλιών
Το ζεστό γλίστρημα των ψαριών
Κι όλ' αυτά για να μην πεθάνουμε
Τώρα που ο θάνατος
Έγινε μια υπόθεση τόσο εύκολη
Και λογική τόσο...
Ο χώρος όπου και να κοιτάξεις σου επιστρέφει τον πόνο του
Ζω κλεισμένος σ' ένα φιλί
Κανείς δεν είναι μέσα στο ρίγος της νύχτας
Τα κοιμισμένα όνειρα στις παλάμες μου
Γνώρισαν το σφυγμό ενός ήλιου που μάτωνε
Άλικες πέτρες και σύννεφα
Κι οι βουνοσειρές άλικες
Πώς να 'ναι ωραίες δίχως εσένα
Δίχως τα μάτια σου να 'ναι επάνω τους
Είναι μια μακρινή γιορτή χειλιών
Που τα έβαψε όλα
Άλικα βήματα κι η ζωή ξεγυμνώνοντας τη ζωή σου
Που άρχιζε και τέλειωνε
Μέσα στο κάθε πράγμα
Μέσα στο κάθε σήμερα
Μέσα στο κάθε που έζησα
Έτσι έζησα έτσι ζω έτσι θα ζήσω
Χνούδι από άνεμο
Ίσκιωμα φύλλου
Δάκρυ νερού
Άνθρωπος τελειώνοντας μέσα σου
Χνούδι ίσκιωμα δάκρυ
Πιλάτοι
Δεν είμαι παρά απ' αυτό μόνο που έρχομαι
Κάθε μέρα υπάρχοντας σε κάτι το άλλο
Αυτό που δε θα γίνω ποτέ
Απ' αυτό είναι που είμαι φτιαγμένος
Απ' αυτό κι έναν τρόμο
Κι είναι
Σα να 'χεις ταχυδρομηθεί στο διάστημα
Ένα φτωχό ανόητο μήνυμα
Σκουριασμένος ύπνος
Με τον προβολέα των θέλω
Που διαλύει τα μέταλλα
Γαντζώνει την αγωνία στο μυαλό
Μια πληγή δίπλα σου να την αγγίζεις
Ανάμεσα στα χόρτα και τα τροχοφόρα
Στο αλκοολικό δωμάτιο
Και τα φτηνά βγαλμένα εσώρουχα
Και να παίρνεσαι
Από μαγικά χαμένα ονόματα
Μες σ' έναν ουρανό γεμάτο τζιν
Με τους αγγέλους του
Να μασουλάν αστέρια
Σύμπαν της κίτρινης σκονισμένης λάμπας
Τώρα που μου χορεύουν
Τώρα που μου φεύγουν
Ο κύριος Ίβνινγκ
Η Εσμεράλδα ο Κουασιμόδος
Τώρα π' ανοίγουν
Οι τελευταίες καταπακτές
Βγάζοντας νάνους
Κι ηλίθιους κι ουδέτερους
Καθένας τους κι ένας Πιλάτος
Όλοι τους μαχαίρια
Σαπούνια κι αποσμητικά
Ενώ εγώ περπατώ και θυμάμαι
Παρακολουθώ πάντα
Απ' το απέναντι πεζοδρόμιο
Τον εαυτό μου
Δεν κοιμάμαι
Παραδοχή εποχής
Εκείνο το καλοκαίρι
Δαγκάνοντας με τους φλοίσβους του
Τα χείλια της άμμου
Ήρθε
Συναυλία κοχυλιών
Χορός οστράκων
Στην πίστα της παλάμης σου
Ατέρμονη προσδοκία
Του μετώπου μου
Εκείνο το καλοκαίρι
Σταματημένη ηλικία
Ετοίμασε τη βαριά του σφραγίδα
Παρουσία
Υπήρξα ίσως στο παρελθόν ίσως πάλι να μην υπήρξα
Να 'μαι το δημιούργημα μιας ιστορίας φανταστικής
Αφού τίποτα δεν ορίζω δεν ξέρω
Μόνον ορίζομαι περιορίζομαι απ' ομορφιά και θάνατο
Πέφτοντας απ' ομορφιά σ' άλλη ομορφιά
Από θάνατο σε θάνατο
Σηκώνοντας στα χέρια μου το κρανίο του κόσμου
Κύματα της πέτρας χρυσά κάτω απ' το χειμωνιάτικο ήλιο
Στο στόμα του χρόνου ως την άκρη της ματιάς
Και το ξεψύχισμα μιας εποχής αργό τεφρό
Στο πρόσωπό μου
Μιλούσε όλο για μια γυναίκα...
Μιλούσε όλο για μια γυναίκα
Χαμένη μέσα σ' απέραντες πανεπιστημιακές αίθουσες
Με παγωμένους υαλοπίνακες
Για ένα όνομα που δεν ξανάκουσε πια
"Άλλωστε φίλε μου τι σημασία
Να 'χει ένα τόσο κοινό όνομα
Τι σημασία"
Μετά την πτώση και πριν την άλλη πτώση
Μετά τον ένα θάνατο και πριν τον άλλο
Όταν οι μέρες λυγίζουν μία μία
Χωνεύονται γίνονται μνήμη
Και ίσκιοι μες στη μνήμη
Ανοίγουν κύκλο γύρω τα παράθυρα
Τραβιούνται άξαφνα στις άκρες οι κουρτίνες
"Προσπάθησε να δεις
Προσπάθησε επί τέλους
Κοίταξε όρισε προσδιόρισε"
"Ζωή μας αυτό που ποτέ μας δε ζήσαμε
Αυτό το κενό - η ζωή μας"
Ένιωθα το χρόνο να φεύγει
Πάνω απ' τα πράγματα
Ξαφνικά έτσι
Όπως στεγνώνει κάτι το υγρό
Ξαφνικά έτσι ο χρόνος έφευγε
Τα πράγματα μέναν γυμνά πανάρχαια
Στεγνά όρθια και αμίλητα
(Τα κοίταζα τα ένιωθα
Πάντοτε έτσι)
Η ΜΙΚΡΗ ΒΟΛΤΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΠΟΙΗΤΗ (ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ)
Σ' ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΑΜΟΝΤΑΡΙΣΤΗ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΗ ΧΩΡΙΣ ΗΧΟ ΤΑΙΝΙΟΥΛΑ ΤΩΝ 8mm ΤΟΥ 1' ΚΑΙ 47'',ΠΟΥ ΓΥΡΙΣΤΗΚΕ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ ΤΟΥ 1968, Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΠΟΥ ΑΥΤΟΚΤΟΝΗΣΕ ΣΤΑ 36 ΤΟΥ ΤΟ 1980, ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ, ΥΠΟΔΥΕΤΑΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΗ ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΗ ΤΟΥ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΤΟΥ, ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ-ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
…………………………………….
ΥΔΡΙΑ
…………………………………….
ΥΔΡΙΑ
Δεν έχω ήλιο να σε κρατήσω
Δεν έχω ήλιο να σε κρατήσω
Φόρεμα να σε ντύσω
Μένει μόνο ο ύπνος μου να σε δέχεται
Στίς μυστικές του κρύπτες
Στίς ανεκπλήρωτες διαθέσεις του
Να σε μαζεύει λίγο λίγο
Σταγόνα σταγόνα μέσα στίς φούχτες μου
Τόσο θρυμματισμένα τόσο επώδυνα
Σαν ένα καθρέφτη ραγίζοντας στο πρόσωπό μου
Έτσι ράγισες έτσι νυχτώνεις
Σβήνοντας ένα ένα όλα τα φώτα
Να γίνει η μεγάλη σιωπή
Να γίνει η μεγάλη στέρηση
Τίμημα της πολλής αγάπης
Τίμημα της πολλής στοργής
Ο Φρέντυ Γερμανός διαβάζει το ποίημα «Πρέβεζα» (1928) του Κώστα Καρυωτάκη.
Όνειρο του ποιητή Κώστα Καρυωτάκη
2.
Να φανείς έτσι έπρεπε μες στου φωτός την αγκαθένια δάφνη
Σιωπηλός στου εαυτού σου το νεκρόδειπνο
Πετώντας απ' τ' άρρωστο κορμί
Σαν πατημένο ρόδο την καρδιά σου χάμου
Κι αφού την ξόδεψες την πιο τελευταία σου πλάνη
Το στρεβλωμένο αίμα σου στα μάτια μου ένιωσα
Να με τραβά και να με παίρνει
Πάμε μ' είπες πάμε μες στη νεκρή
Την έρημη σταματημένη επαρχία να βαδίσουμε
Από τη συλλογή Η κλεψύδρα με τις στάχτες (1975)
Όνειρο του ποιητή Κώστα Καρυωτάκη
2.
Να φανείς έτσι έπρεπε μες στου φωτός την αγκαθένια δάφνη
Σιωπηλός στου εαυτού σου το νεκρόδειπνο
Πετώντας απ' τ' άρρωστο κορμί
Σαν πατημένο ρόδο την καρδιά σου χάμου
Κι αφού την ξόδεψες την πιο τελευταία σου πλάνη
Το στρεβλωμένο αίμα σου στα μάτια μου ένιωσα
Να με τραβά και να με παίρνει
Πάμε μ' είπες πάμε μες στη νεκρή
Την έρημη σταματημένη επαρχία να βαδίσουμε
Από τη συλλογή Η κλεψύδρα με τις στάχτες (1975)
Αλέξης Τραϊανός, Κατοικίδιος σκορπιός
[Από την ενότητα Cancerpoems]
Έγινε βράδυ πάλι
Ποίημα του δωματίου
Κατοικίδιος σκορπιός κατεβαίνει απ' το ταβάνι
Και πρέπει να μείνουν λίγες ώρες μαζί
Σ' αυτό το τοπίο μόνο κι επιληπτικό
Απ' τη λυπημένη σπατάλη μιας σκέψης
Μια Σαχάρα από καθρέφτες
Όπου εγώ και ο θάνατος
Συναντιόμαστε κάθε μέρα σχεδόν
Με τις ίδιες συνηθισμένες κινήσεις
Τις ίδιες νύχτες
Βλέποντας κι απόψε
Αυτό το ζαχαρί ζευγάρι
Με μια σκόρπια διάθεση
Απ' το καπνισμένο μάτι
Λέξεων μόνον καθώς επιπλέουνε στο ποίημα
Ή με τη σίγουρη σημασία ενός σκορπιού
Να πλέει σ' αυτό το κουβαριασμένο
Στο πάτωμα ζευγάρι κάλτσες
Για τι πράγμα Τι τέλος
Γιατί μιλώ όχι από μένα
Δε διατείνομαι τίποτα ούτε και διαθέτω
Ελάχιστα πράγματα βλέπω
Κάθε λίγο και κάτι χαλάει
Οι σωλήνες οι φλέβες ο ύπνος οι λάμπες
Γιατί έχω ένα μάτι γεμάτο καπνούς Άδειο
Αυτό να φωτογραφίσεις
Μα δεν μπόρεσες ούτε καν να στραφείς
Προς τα 'κει που αυτό καταστρέφεται
Γιατί δεν μπόρεσα να καταλάβω
Ούτε τον χρόνο ούτε τον τόπο
Πεταμένος σε τούτο το γήινο τοπίο του '77
Θυμάμαι πότε πότε διάφορα πράγματα
Απορώ με διάφορα πράγματα
Τι κάνουν τα ρούχα της πεθαμένης
Μετά που φεύγει
Τι κάνουν τις λέξεις του ποιητή
Μετά που μένει
Γιατί τελείωσα σήμερα το προηγούμενο ποίημα
Με μιαν αμνησία γύρω από τις λέξεις
Πού γράψαν τις λέξεις μου
Γιατί τέλειωσα
Αυτή 'ναι η Σαχάρα
Με τους σκορπιούς της επάνω μου
Πάνω στην πλάτη μου
Στην πλάτη της πλάνης
Σ' όλα τα πλάτη
Η γεωγραφία μ' άρεζε κάποτε
Όμως τώρα τόσο χαμένες
Οι πρωτεύουσες της οδύνης μου
Σε μια δίνη.
Από τη συλλογή Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα / Cancerpoems (1977)
[Από την ενότητα Cancerpoems]
Έγινε βράδυ πάλι
Ποίημα του δωματίου
Κατοικίδιος σκορπιός κατεβαίνει απ' το ταβάνι
Και πρέπει να μείνουν λίγες ώρες μαζί
Σ' αυτό το τοπίο μόνο κι επιληπτικό
Απ' τη λυπημένη σπατάλη μιας σκέψης
Μια Σαχάρα από καθρέφτες
Όπου εγώ και ο θάνατος
Συναντιόμαστε κάθε μέρα σχεδόν
Με τις ίδιες συνηθισμένες κινήσεις
Τις ίδιες νύχτες
Βλέποντας κι απόψε
Αυτό το ζαχαρί ζευγάρι
Με μια σκόρπια διάθεση
Απ' το καπνισμένο μάτι
Λέξεων μόνον καθώς επιπλέουνε στο ποίημα
Ή με τη σίγουρη σημασία ενός σκορπιού
Να πλέει σ' αυτό το κουβαριασμένο
Στο πάτωμα ζευγάρι κάλτσες
Για τι πράγμα Τι τέλος
Γιατί μιλώ όχι από μένα
Δε διατείνομαι τίποτα ούτε και διαθέτω
Ελάχιστα πράγματα βλέπω
Κάθε λίγο και κάτι χαλάει
Οι σωλήνες οι φλέβες ο ύπνος οι λάμπες
Γιατί έχω ένα μάτι γεμάτο καπνούς Άδειο
Αυτό να φωτογραφίσεις
Μα δεν μπόρεσες ούτε καν να στραφείς
Προς τα 'κει που αυτό καταστρέφεται
Γιατί δεν μπόρεσα να καταλάβω
Ούτε τον χρόνο ούτε τον τόπο
Πεταμένος σε τούτο το γήινο τοπίο του '77
Θυμάμαι πότε πότε διάφορα πράγματα
Απορώ με διάφορα πράγματα
Τι κάνουν τα ρούχα της πεθαμένης
Μετά που φεύγει
Τι κάνουν τις λέξεις του ποιητή
Μετά που μένει
Γιατί τελείωσα σήμερα το προηγούμενο ποίημα
Με μιαν αμνησία γύρω από τις λέξεις
Πού γράψαν τις λέξεις μου
Γιατί τέλειωσα
Αυτή 'ναι η Σαχάρα
Με τους σκορπιούς της επάνω μου
Πάνω στην πλάτη μου
Στην πλάτη της πλάνης
Σ' όλα τα πλάτη
Η γεωγραφία μ' άρεζε κάποτε
Όμως τώρα τόσο χαμένες
Οι πρωτεύουσες της οδύνης μου
Σε μια δίνη.
Από τη συλλογή Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα / Cancerpoems (1977)
Αλέξης Τραϊανός, Δεν έμεινε κανείς
[Από την ενότητα Θανάτοψις]
Θα τη θυμάμαι αυτή την πολιτεία
Με τα τελειωμένα πρόσωπα στη σειρά
Εκεί που και το δικό σου πρόσωπο τέλειωνε
Ανάμεσα σε παραλλαγές σπιτιών σύνολα λουλουδιών
Καθώς χτυπούσε δυο κίτρινα φτερά το καλοκαίρι
πάνω απ' τη βρεμένη εξουσία άλλων χρωμάτων
Το φθινόπωρο ύστερα από κάθε καλοκαίρι
Νεκρά έντομα και συλημένες ήσυχες ακρογιαλιές
Σκύβοντας κι ακούγοντας μόνον την καρδιά τους
Δίχως κανέναν
Δεν έμεινε κανείς μέσα στην πέτρινη καρδιά
Αυτής της αδέσποτης πολιτείας που τόσο περπάτησα
Τις αναμνήσεις της τα άσπρα άδεια της σπίτια
Με τις παλιές κάμαρες γυρισμένες κατά το νοτιά
Μέσα στον πυρετό που ολοένα ανεβαίνει
Γυμνώνοντας τα πουλιά
Στην πιο έντονη μουσική των χρωμάτων
Χέρια άδεια σα λυμένα μαλλιά
Δικά σου
Ορθωμένα σαν προαιώνια θλίψη μες στο άφεγγο ψύχος
Που περιμένουν το τίποτα
Την αυγή ή τη νύχτα τόσα χρόνια
Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)
[Από την ενότητα Θανάτοψις]
Θα τη θυμάμαι αυτή την πολιτεία
Με τα τελειωμένα πρόσωπα στη σειρά
Εκεί που και το δικό σου πρόσωπο τέλειωνε
Ανάμεσα σε παραλλαγές σπιτιών σύνολα λουλουδιών
Καθώς χτυπούσε δυο κίτρινα φτερά το καλοκαίρι
πάνω απ' τη βρεμένη εξουσία άλλων χρωμάτων
Το φθινόπωρο ύστερα από κάθε καλοκαίρι
Νεκρά έντομα και συλημένες ήσυχες ακρογιαλιές
Σκύβοντας κι ακούγοντας μόνον την καρδιά τους
Δίχως κανέναν
Δεν έμεινε κανείς μέσα στην πέτρινη καρδιά
Αυτής της αδέσποτης πολιτείας που τόσο περπάτησα
Τις αναμνήσεις της τα άσπρα άδεια της σπίτια
Με τις παλιές κάμαρες γυρισμένες κατά το νοτιά
Μέσα στον πυρετό που ολοένα ανεβαίνει
Γυμνώνοντας τα πουλιά
Στην πιο έντονη μουσική των χρωμάτων
Χέρια άδεια σα λυμένα μαλλιά
Δικά σου
Ορθωμένα σαν προαιώνια θλίψη μες στο άφεγγο ψύχος
Που περιμένουν το τίποτα
Την αυγή ή τη νύχτα τόσα χρόνια
Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)
Αλέξης Τραϊανός, Μετέωρο σπίτι
[Από την ενότητα Θανάτοψις]
Μένω πάντα στο ίδιο σπίτι εδώ και χρόνια
Εδώ και χρόνια ανεβαίνοντας την παλιά στριφτή σκάλα
Αφήνω τις μέρες μου πίσω μου πίσω απ' τα βήματα
Στην παλιά στριφτή σκάλα που ανεβαίνει μαζί μου
Στο σπίτι στο ίδιο σπίτι με τ' αρρωστημένα χρώματα
Μ' όσους ξεχάστηκαν σε μια καρέκλα και δεν φύγανε
Γιατί 'ταν πολύ αργά για να φύγουν πια
Γιατί βολεύτηκαν έτσι κι αλλιώς μες στην παραδοχή
Να περιφέρονται σαν κάτι που δεν πρόκειται να πεθάνει
Σαν το φεγγάρι που κρεμιέται στο παράθυρο
Βουλιάζοντας μέσα στο χρώμα του
Τη νύχτα το σπίτι τη σιωπή
Αυτά που θέλησα και δεν τα βρήκα
Αυτά που θέλησα και δεν θα έρθουν
Σ' αυτό το χρώμα του χαμού το φεγγαρίσιο
Περισσεμένο σα σπατάλη απ' το θάνατο
Σα μνήμη που ίσως και ποτέ να μην υπήρξε
Αφού μπορώ και το ανύπαρχτο ακόμα να θυμάμαι
Στο ίδιο σπίτι που ανεβαίνει και ψηλότερα
Καθώς περνούν τα χρόνια
Στο ίδιο σπίτι χρόνια τώρα
Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)
[Από την ενότητα Θανάτοψις]
Μένω πάντα στο ίδιο σπίτι εδώ και χρόνια
Εδώ και χρόνια ανεβαίνοντας την παλιά στριφτή σκάλα
Αφήνω τις μέρες μου πίσω μου πίσω απ' τα βήματα
Στην παλιά στριφτή σκάλα που ανεβαίνει μαζί μου
Στο σπίτι στο ίδιο σπίτι με τ' αρρωστημένα χρώματα
Μ' όσους ξεχάστηκαν σε μια καρέκλα και δεν φύγανε
Γιατί 'ταν πολύ αργά για να φύγουν πια
Γιατί βολεύτηκαν έτσι κι αλλιώς μες στην παραδοχή
Να περιφέρονται σαν κάτι που δεν πρόκειται να πεθάνει
Σαν το φεγγάρι που κρεμιέται στο παράθυρο
Βουλιάζοντας μέσα στο χρώμα του
Τη νύχτα το σπίτι τη σιωπή
Αυτά που θέλησα και δεν τα βρήκα
Αυτά που θέλησα και δεν θα έρθουν
Σ' αυτό το χρώμα του χαμού το φεγγαρίσιο
Περισσεμένο σα σπατάλη απ' το θάνατο
Σα μνήμη που ίσως και ποτέ να μην υπήρξε
Αφού μπορώ και το ανύπαρχτο ακόμα να θυμάμαι
Στο ίδιο σπίτι που ανεβαίνει και ψηλότερα
Καθώς περνούν τα χρόνια
Στο ίδιο σπίτι χρόνια τώρα
Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)
Αλέξης Τραϊανός, Κάποιος έφυγε
[Από την ενότητα Θανάτοψις]
Κάποιος έφυγε από μέσα μας
Ξεκλείδωσε κάποτε τους αρμούς μας
Φόρεσε τα πιο ωραία μας ρούχα
Και κάνοντας μια ραγισματιά αιφνίδια
Πετάχτηκε
Όπως απ' το νεκρό πετιέται η στερνή πνοή
Πετάχτηκε με τους πολλούς καθρέφτες
Τους αμέτρητους ήλιους
Έφυγε
Δεν ήθελε να ζει μαζί μας
Σφίγγοντας νεκρά πουλιά
Κλείνοντας τον παγωμένο αέρα στα γόνατα
Έριξε το κορμί του στη νύχτα
Στην άλλη υπόσταση των πραγμάτων
Έφυγε αφήνοντάς μας μια ραγισματιά αιφνίδια
Τις μικρές λυπημένες φωνές των πραγμάτων
Κάτι σωπασμένους αδύνατους ήχους
Ανέκφραστα πενιχρά πράγματα
Που τον βαστάζουν και τον θυμούνται
Όπως η άνοιξη κάθε φορά που έρχεται τον θυμάται
Κι η γυρισμένη ζωή
Και τ' ανοιγμένο μας στήθος
Εμείς τον κλαίμε ακόμη
Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)
[Από την ενότητα Θανάτοψις]
Κάποιος έφυγε από μέσα μας
Ξεκλείδωσε κάποτε τους αρμούς μας
Φόρεσε τα πιο ωραία μας ρούχα
Και κάνοντας μια ραγισματιά αιφνίδια
Πετάχτηκε
Όπως απ' το νεκρό πετιέται η στερνή πνοή
Πετάχτηκε με τους πολλούς καθρέφτες
Τους αμέτρητους ήλιους
Έφυγε
Δεν ήθελε να ζει μαζί μας
Σφίγγοντας νεκρά πουλιά
Κλείνοντας τον παγωμένο αέρα στα γόνατα
Έριξε το κορμί του στη νύχτα
Στην άλλη υπόσταση των πραγμάτων
Έφυγε αφήνοντάς μας μια ραγισματιά αιφνίδια
Τις μικρές λυπημένες φωνές των πραγμάτων
Κάτι σωπασμένους αδύνατους ήχους
Ανέκφραστα πενιχρά πράγματα
Που τον βαστάζουν και τον θυμούνται
Όπως η άνοιξη κάθε φορά που έρχεται τον θυμάται
Κι η γυρισμένη ζωή
Και τ' ανοιγμένο μας στήθος
Εμείς τον κλαίμε ακόμη
Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)
Αλέξης Τραϊανός, Το πέτρινο πουλί
Σαν κομμένες απ' άλλον καιρό
Αυτές οι πλατείες οι δρόμοι
Άλλαξαν όλα τόσο
Το θυμάσαι
Δεν μπορείς παρά να θυμάσαι
Υπάρχουν πάντα τα λείψανα
Ανθρώπινες μνείες
Αποχρόνια χαμόγελα
Σε ηλικίες σπασμένες
Κι αυτό το πανί της ομίχλης
Κι η λάσπη
Μόνο τα παιδιά δεν άλλαξαν
Τα παιδιά με πλαστικά παλτά
Σαν υγραμένη ζάχαρη
Εξασκούν τη νέα φωνή τους στην καθομιλουμένη
Ενώ η παλιά υπάρχει για σένα
Και για το πέτρινο πουλί
Να τη σφυρίζει
Δημοσιευμένο στο περιοδικό Εντευκτήριο, τεύχος 51 (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2000)
…………………………………….
Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΤΑΣΟΣ ΨΑΡΡΑΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΑΛΕΞΗ ΤΡΑΙΑΝΟ ΚΑΙ
Σαν κομμένες απ' άλλον καιρό
Αυτές οι πλατείες οι δρόμοι
Άλλαξαν όλα τόσο
Το θυμάσαι
Δεν μπορείς παρά να θυμάσαι
Υπάρχουν πάντα τα λείψανα
Ανθρώπινες μνείες
Αποχρόνια χαμόγελα
Σε ηλικίες σπασμένες
Κι αυτό το πανί της ομίχλης
Κι η λάσπη
Μόνο τα παιδιά δεν άλλαξαν
Τα παιδιά με πλαστικά παλτά
Σαν υγραμένη ζάχαρη
Εξασκούν τη νέα φωνή τους στην καθομιλουμένη
Ενώ η παλιά υπάρχει για σένα
Και για το πέτρινο πουλί
Να τη σφυρίζει
Δημοσιευμένο στο περιοδικό Εντευκτήριο, τεύχος 51 (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2000)
…………………………………….
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΝΙΑ ΤΟΥ 'ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΙΑΝΟΣ'
Ο ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΠΑΓΓΕΛΕΙ ΚΑΒΑΦΗ 'ΑΠΟΛΕΙΠΕΙΝ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΝ'
Ο ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΠΑΓΓΕΛΕΙ ΚΑΒΑΦΗ 'ΤΑ ΚΕΡΙΑ'
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑΛΛΑ ΑΠΟΚΡΥΠΤΕΤΕ ΕΝΤΕΧΝΩΣ ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ ΠΑΡΑΠΟΙΩΝΤΑΣ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΧΩ ΓΡΑΨΕΙ ΚΑΙ ΥΠΟΓΡΑΨΕΙ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ ΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΥ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΜΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ:
ΑπάντησηΔιαγραφή'ΠΟΥ ΓΥΡΙΣΑ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ ΤΟΥ 1967, Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΑΙ ΣΤΕΝΟΣ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ'
Η ΜΙΚΡΗ ΒΟΛΤΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΠΟΙΗΤΗ (ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ)
Σ' ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΑΜΟΝΤΑΡΙΣΤΗ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΗ ΧΩΡΙΣ ΗΧΟ ΤΑΙΝΙΟΥΛΑ ΤΩΝ 8mm ΤΟΥ 1' ΚΑΙ 47'',ΠΟΥ ΓΥΡΙΣΤΗΚΕ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ ΤΟΥ 1968, Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΠΟΥ ΑΥΤΟΚΤΟΝΗΣΕ ΣΤΑ 36 ΤΟΥ ΤΟ 1980, ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ, ΥΠΟΔΥΕΤΑΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΗ ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΗ ΤΟΥ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΤΟΥ, ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ-ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://thesstoday.gr/%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B7-%CF%85%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AC-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%83/
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΤί οδηγεί τον Τραϊανό σ’αυτόν το βαθύτατο πεσιμισμό;
Σύμφωνα με τον Ηλία Κουτσούκο, το γεγονός ότι ο άπληστος σύγχρονος άνθρωπος,
Ο Τραϊανός ενδιαφέρεται για την υπαρξιακή φιλοσοφία, διαβάζει Σαρτρ και Καμύ.
Στη συνέχεια ο Ηλίας Πιστικάνης μας μιλά για την απόπειρα αυτοκτονίας του Α.Τ. με πικραμύγδαλα, περιστατικό που αναφέρει ο A.T. σε τρία ποιήματά του.
Σε ένα άλλο περιστατικό, η παρέα συνήθιζε τα βράδυα να πίνει κονιάκ σε μια βάρκα στην παραλία. Ο Ηλίας Πιστικάνης θυμάται το βράδυ που ο Τραϊανός βούτηξε στη θάλασσα και απομακρύνθηκε, ανησυχώντας τους φίλους του.
Για τον Α.Τ. γράφει η Μαρία-Κέντρου Αγαθοπούλου σε διήγημά της:
Οι επόμενες ποιητικές συλλογές του Τραϊανού είναι επηρεασμένες από τους αμερικανούς ποιητές που διάβαζε και μετέφραζε για τις εκδόσεις Εγνατία..
Τα βιβλία του Α.Τ. με τις μεταφράσεις είναι εξαντλημένα από χρόνια.. Ελπίζω αυτό το μπλογκ να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού και να επανακυκλοφορήσουν σε ένα συγκεντρωτικό τόμο. Οι παρακάτω εικόνες είναι από ιστοσελίδες παλαιοβιβλιοπωλείων:Οι μεταφράσεις του Τραϊανού μελοποιήθηκαν από τον Μίκη Θεοδωράκη..Η 2η ποιητική συλλογή κυκλοφορεί το 1975..
Η 3η συλλογή βγαίνει το 1977..Στις αρχές του 1980 ο Τραϊανός μετακομίζει στην Αθήνα, στη Νέα Σμύρνη όπου ετοιμάζει τον γάμο του με τη δημοσιογράφο Ντόζη Γιούλη..Στις 18 Μαρτίου αποπειράται να αυτοκτονήσει 2 φορές.Την 1η Μαΐου μετακομίζει στην πλατεία Βάθη.Το τέλος για τον Αλέξη Τραϊανό θα ρθεί στις 7 Μαΐου του 1980. Στην τοποθεσία Γκουστέζα, αυτοκτονεί εισπνέοντας τα καυσαέρια από την εξάτμιση του αυτοκινήτου του. Ήταν 35 ετών.
Το 1984 κυκλοφορεί η 4η και τελευταία συλλογή..
Η ταινία κλείνει με το παράπονο των συμμετεχόντων ότι ο Τραϊανός ξεχάστηκε από όλους. Παρόλαυτά, το 1992 κυκλοφόρησαν τα Άπαντα με τίτλο «Φύλακας Ερειπίων», μεταφράσεις του Α.Τ. σε ποίηση του Μπουκόφσκι και του Παβέζε ενώ έγιναν και κάποιες εκδηλώσεις, που μπορεί να δει κανείς στο YouTube.
Στο τέλος ο Τραϊανός απαγγέλει Καβάφη ενώ βλέπουμε για πρώτη φορά δύο πολύ προσωπικές επιστολές προς τους γονείς του:
Η ΜΙΚΡΗ ΒΟΛΤΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΠΟΙΗΤΗ [1967]
Το χειμώνα του 1967 ο Μίλτος Αρβανιτάκης κινηματογραφεί σε μια ταινία των 8mm διάρκειας μόλις 1′ και 47″ τον 23χρονο φίλο του Αλέξη Τραϊανό σε μια μικρή μεσημεριανή βόλτα στη γειτονιά του στη Θεσσαλονίκη, περιοχή Ανάληψης-Γεωργίου.
Η βόλτα ξεκινά από το τότε σπίτι του Τραϊανού, στην οδό Αλεξανδρείας 57, κατεβαίνει την οδό Παπακυριαζή, διασχίζει την Β. Όλγας, συνεχίζει στην Κριεζώτου και καταλήγει αριστερά στην Κίμωνος Βόγα. (τουλάχιστον όπως κατάλαβα από την περιγραφή του σκηνοθέτη)Όσο κι αν προσπάθησα, δεν κατάφερα να βρω αντιστοιχίες με τη σημερινή μορφή των δρόμων, 52 χρόνια αργότερα η περιοχή είναι αγνώριστη, παρόλο που το συγκεκριμένο κομμάτι της πόλης αποτελείται από πολύ παλιές πολυκατοικίες. Για το λόγο αυτό, οι παραθέσεις «δίπλα-δίπλα» που έβαλα, είναι ενδεικτικές μόνο.
Πιο αναλυτικά:
Η ταινία χωρίζεται σε δύο σκηνές.Το φιλμάκι αποτελείται από δυο σκηνές με τους εκ των υστέρων υποτίτλους της πρώτης σκηνής ‘‘Το υπαρξιακό αδιέξοδο ή το απόν βλέμμα ’’ και της δεύτερης ‘‘Η απέναντι όχθη ή φλερτάροντας το θάνατο’’
Η 1η σκηνή έχει τίτλο ‘‘Το υπαρξιακό αδιέξοδο ή το απόν βλέμμα’’ και ξεκινά με πλάνα ενός σχολείου. Ο Α.Τ. κατεβαίνοντας την οδό Παπακυριαζή, κοιτάζοντας μια περαστική γυναίκα..
Η αρχή της βόλτας, σήμερα..
τότε και τώρα.περνώντας απέναντι..Η ‘Ολγας σήμερα, ευθεία απέναντι η Κριεζώτου..
Αστικά λεωφορεία πάνε κι έρχονται.. Η Όλγας τότε ήταν διπλής κατεύθυνσης..
Την προσοχή του Τραϊανού αποσπά μια παλιά φωτογραφική μηχανή..
Η 2η σκηνή της ταινίας έχει τίτλο ‘‘Η απέναντι όχθη ή φλερτάροντας το θάνατο’’ και συνεχίζει με τον Α.Τ. να διασχίζει τη Β. Όλγας..
Στην οδό Κριεζώτου...
Στρίβοντας στην οδό Κίμωνος Βόγα. Θα μπορούσε να είναι η ίδια πολυκατοικία..
Εξαιρετικά τα πλάνα του Μίλτου Αρβανιτάκη..Στο δρόμο ο Α.Τ. κλωτσάει ένα μήλο..
κι έτσι τελειώνει η βόλτα και το πανέμορφο αυτό ταινιάκι.
Μπορείτε να δείτε το φιλμάκι εδώ:
https://youtu.be/CX_AycUhntY
https://kzits.info/phone/dYiSeqmbu8vS2ok/mikr
m. το βιβλίο / η ταινία
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://traianosalexis.wordpress.com/ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ
το βιβλίο / η ταινία
ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
το βιβλίο: ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ – ΦΥΛΑΚΑΣ ΕΡΕΙΠΙΩΝ, Τα Ποιήματα [1992]
20 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ, 2019
GEORGIOSTSOUKIS
n. η ταινία
https://www.youtube.com/watch?v=Ys2lxpCgqAY&t=39s
https://youtu.be/CX_AycUhntY
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ – Αλέξης Τραϊανός [2013]
17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ, 2019
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
του Τάσου Ψαρρά
ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ
Παραγωγή: ΕΤ1
Μάιος 2013
Διάρκεια: 52′ και 40″
∗∗∗∗∗
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ - ΑΛΕΞΗΣ ΤΡΑΪΑΝΟΣ
Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα επεισόδια της σειράς της ΕΡΤ «Εποχές και Συγγραφείς» και ο λόγος είναι απλός: Ο σκηνοθέτης Τάσος Ψαρράς ήταν καλός φίλος του Τραϊανού.
Στην παρουσίαση αυτή της ταινίας δε θα σταθώ τόσο στα βιογραφικά στοιχεία -υπάρχει αναλυτικό χρονολόγιο στον τόμο «Φύλακας Ερειπίων»- όσο στις αποκαλυπτικές μαρτυρίες συγγενών, φίλων και ομότεχνων του ποιητή.
Βαθμολόγησα με 5 αστέρια το ντοκιμαντέρ παρόλο που υπάρχει μια βασική παράληψη: Λάμπουν δια της απουσίας τους οι γυναίκες του Τραϊανού, κυρίως η πρώτη του σύζυγος Μίνα Ιωακειμίδου και η Ντόζη Γιούλη με την οποία ήταν να παντρευτεί το 1980.
Κατανοώ ότι ο σκηνοθέτης θέλει να προστατέψει πρόσωπα και καταστάσεις όμως φαίνεται οι γυναίκες να έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή (ή και στο θάνατο) του ποιητή.
Το 1965 γνωρίζεται με τον Μίλτο Aρβανιτάκη..
Την εποχή αυτή ο Α.Τ. γίνεται φανατικός του κινηματογράφου…
Η ενασχόλησή του με την ποίηση ξεκινά το 1962, και η ταινία μας χαρίζει ένα αδημοσίευτο πρωτόλειο ποίημα (δεν υπάρχει στο βιβλίο):
Χαμένη Ευτυχία
Νερό ήταν η ευτυχία
που μονομιάς εχάθη
μεσ’ από σφιχτά
κλειστή παλάμη
Καπνός ήτανε που έφυγε
και στα ουράνια πάει
Μόνο του τώρα μένει
το τελευταίο φύλλο
της μαδημένης μαργαρίτας
να μου κρατάει συντροφιά
στη θλίψη του μελαγχολικού
ο πάθος του Α.Τ. για τον κινηματογράφο…
..τον οδηγεί σε συνεργασία με τον Μίλτο Αρβανιτάκη στο φιλμάκι που πολύ αργότερα ονομάστηκε «Η μικρή βόλτα του νεκρού ποιητή» (έχω ξεχωριστή παρουσίαση στο τέλος της ανάρτησης)…
…επίσης βλέπουμε και το σπίτι του Α.Τ. σε ένα άλλο φιλμάκι του σκηνοθέτη Μίλτου Aρβανιτάκη....
..ενώ την ίδια στιγμή ακούμε τον ίδιο τον ποιητή να απαγγέλει Καβάφη, αναμφίβολα ένα από τα highlights του ντοκιμαντέρ.
Το 1968 μαθαίνουμε ότι η οικογένεια μετακομίζει στην Αθήνα όμως ο Α.Τ. παραμένει στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στην Εδμόνδου Ροστάν 52, παράλληλη της Δελφών. Προσωπικά έχω ζήσει χρόνια στην περιοχή και συγκινήθηκα ιδιαίτερα βλέποντας ξανά αυτούς τους δρόμους (σήμερα στη Ροστάν 52 στεγάζεται η Μητρόπολη)
Εκεί ο Τραϊανός, παντρεύεται το κορίτσι της διπλανής πόρτας (στην κυριολεξία), κρυφά από τους δικούς του. Αφηγείται ο κουμπάρος, Ηλίας Πιστικάνης:
Ο Α.Τ. προσλαμβάνεται στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και παίρνει διαζύγιο από τη γυναίκα του..
Στο νέο αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης ο Αλέξης εργάζεται ως ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας..
Χαρακτηριστικό το περιστατικό που περιμαζεύει ένα χτυπημένο λαγό από τον αεροδιάδρομο, όπως αφηγείται σε μια επιστολή του προς την Νανά Ησαΐα.
Το 1973 εκδίδεται επιτέλους η πρώτη ποιητική συλλογή του Τραϊανού..
Το 1974 και για τα υπόλοιπα 5 χρόνια της ζωής του στη Θεσσαλονίκη, μετακομίζει στη Β. Όλγας 118, παραμένοντας ουσιαστικά στην ίδια περιοχή..
(Παρένθεση: Ζώντας στη Θεσσαλονίκη, θεωρούσα το συγκεκριμένο κτήριο «εμβληματικό» για τις «V» κολώνες του)
Στη συνέχεια το λόγο παίρνει ο Αλέξης Ζήρας, που επιμελήθηκε και τα Άπαντα του Τραϊανού.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήενώ ο μακαρίτης συνάδελφός σας μπάσνιακ στο ημιυπογιάκι του είχε σθένος, γενναιότητα, τιμιότητα και ποιητικό δημιουργικό ήθος και για να γράψει και ο ίδιος ένα ποίημα για τον αλέκο, αλλά και για να με ανεφέρει σαν κατέχοντα τα πνευματικά δικαιώματα της ταινιούλας μου, σε αντίθεση με εσάς τους πονηρούς που μετατρέψατε σε mp4 το βίντεο για να αποφύγετε τις ευθύνες σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα θερμά μου συγχαρητήρια για το κατόρθωμά σας!
http://basiakology.blogspot.com/2018/09/blog-post_33.html
Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου 2018
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ΒΟΛΤΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΠΟΙΗΤΗ
- μνήμη Αλέξη Τραϊανού -
Ο ποιητής που κάνει τη βόλτα του στην οδό Πατησίων
Ο ποιητής με τα χέρια σταυρωμένα πίσω
ή στις τσέπες
Ο ποιητής σκεπτικός
ή που σφυρίζει μια μελωδία ελαφρά
και πάει –
είναι ένας ν ε κ ρ ό ς ποιητής.
Κανείς φυσικά δεν τον είδε
(ποιος καταλαβαίνει έναν νεκρό ποιητή που κάνει ήσυχα
τη βόλτα του).
Μόνον ίσως ο περιπτεράς στο περίπτερο
που σταμάτησε
(αγόρασε σπίρτα και μια σοκολάτα «ΙΟΝ» αμυγδάλου)
Αλλά κι’ αυτός – λέτε κατάλαβε άραγε τίποτα;
Βίντεο: Η μικρή βόλτα του νεκρού Ποιητή, αμοντάριστη α/μ ταινία 8 mm του Μίλτου Αρβανιτάκη
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://www.youtube.com/watch?v=5Sd7ps0jbyA
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ σκηνοθέτης Τάσος Ψαρράς μιλά για τον νεκρό ποιητή Αλέξη Τραϊανό στη σειρά 'ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ'
ⒸCOPYRIGHT: ΜΙΛΤΟΣ Σ. ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ.
Από την εκδήλωση της προβολής της ταινίας του Τάσου Ψαρρά για τον νεκρό ποιητή Αλέξη Τραϊανό εντεταγμένης στη σειρά του ''ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ'' και της απαγγελίας ποιημάτων του Τραϊανού και ποιημάτων αφιερωμένων στον Τραϊανό ΒΙΒΛΙΟΡΥΘΜΟΣ, 22-4-2014, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Η εκδήλωση βιντεοσκοπήθηκε απο τον Σπύρο Μ. Αρβανιτάκη.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://www.dailymotion.com/video/x53zcs0
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΠΑΓΓΕΛΕΙ ΚΑΒΑΦΗ 'ΑΠΟΛΕΙΠΕΙΝ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΝ'
ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟ ΠΑΛΙKΑΡΙ ΞΕΡΕΙ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΕΣΥ, ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΗΝ ΚΛΕΨΙΑ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΜΕ HAKER
https://www.dailymotion.com/video/x8jkk6x
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΠΑΓΓΕΛΕΙ ΚΑΒΑΦΗ 'ΤΑ ΚΕΡΙΑ'
ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟ ΠΑΛΙKΑΡΙ ΞΕΡΕΙ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΕΣΥ, ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΗΝ ΚΛΕΨΙΑ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΜΕ HAKER